W naszym mieście, w ostatnich dwóch tygodniach doszło do dwóch samobójstw nastolatek. Dziewczynki czternasto- i dwunastoletnia targnęły się na swoje życie. Niestety odebrały je sobie. Zawsze kiedy słyszę w wiadomościach, że młoda osoba popełnia samobójstwo przechodzi mnie dreszcz, bo młodzi ludzie, mający całe życie przed sobą, powinni się nim cieszyć, a nie go sobie odbierać
Samobójstwo dziecka to straszna tragedia, przede wszystkim dla rodziców, bo to nie oni powinni chować swoje dziecko. Ale w takich przypadkach przychodzi do mnie refleksja, czy aby na pewno robię wszystko, żeby mój syn miał we mnie oparcie, czy aby na pewno kiedy będzie miał problem, będzie wiedział, że może do mnie przyjść, a ja zrobię wszystko by mi pomógł?
W dzisiejszych czasach, kiedy wiele rzeczy odkładamy na później, łatwo jest wpaść w spiralę bycia obok dziecka i przeświadczenia, że przecież wszystko ma. Jednak nawet najdroższy telefon, najdroższe buty nie zastąpią dziecku obecności rodzica, bycia tu i teraz.
Wspieranie dziecka w jego prawidłowym rozwoju, zwłaszcza emocjonalnym i społecznym, to nie lada wyzwanie. Nie ma bowiem jednego uniwersalnego przepisu „na wychowanie”, który sprawdzi się zawsze i wszędzie. Choć istnieją pewne prawidłowości czy zasady, o których wiemy, że mogą być pomocne w wychowywaniu dziecka, to na ostateczny sukces składają się różne czynniki, zarówno te, na które rodzic nie ma wpływu (np. wyposażenie genetyczne, z którym dziecko przychodzi na świat), jak i te, które zasadniczo od niego zależą (np. relacje w rodzinie).
W trakcie całego procesu wychowania ważne jest, by wspierać dziecko poprzez rozmowę. Rozmowa z dzieckiem to klucz do zbudowania mocnych i trwałych więzi. Musimy znaleźć czas, na to by wysłuchać dziecka i być maksymalnie skupionym na tym co mówi.
Rozmowa z dzieckiem – klucz do sukcesu
Kilka razy zdarzyło mi się, że podczas gdy Janek opowiadał mi co zdarzyło się w przedszkolu/szkole, ja zajmowałam się czymś innym, słuchając go przy okazji. Janek szybko wyczuł, że nie uczestniczę w rozmowie w 100% i zaczął wycofywać się z opowiadanej historii. To błąd. Sama nie lubię, kiedy mówiąc do kogoś, ten ktoś robi akurat coś innego. Więc rozumiem, jak mógł poczuć się mój syn. Dlatego tak ważne jest, aby rozmawiając z dzieckiem być w 100% tu i teraz.
Rozmowa z dzieckiem rządzi się pewnymi prawami, o których należy pamiętać i ich przestrzegać, by zarówno dziecka, jak i rodzic byli usatysfakcjonowani.
Jeśli twoje dziecko leży, połóż się obok niego. Jeśli siedzi – usiądź. Rozmowa na tym samym poziomie przynosi najlepsze skutki, ponieważ możecie spojrzeć sobie wzajemnie prosto w oczy, a to zapewnia szczerość. Postaraj się też poświęcić dziecku maksimum twojej uwagi. Nie prowadź dyskusji podczas przygotowywania obiadu czy oglądania telewizji. I odłóż telefon.
Ważne jest, by uszanować czas i miejsce, które dziecko wybrało do dyskusji. Jeśli nas o to poprosi zapewnijmy je o naszej dyskrecji.
Rozmowa z dzieckiem umożliwia wyrażanie opinii i uczuć, ale także przekazywanie informacji i zebranych na przestrzeni lat doświadczeń i historii. To dzięki opowieściom przekazywanym przez rodziców najmłodsi mają szansę poznać rodzinne historie, dowiedzieć się o swoich przodkach i wydarzeniach z życia rodziny. Rodzice otwarci na rozmowę lepiej poznają swoje dziecko, jego uczucia i odczucia, przedszkolny czy szkolny świat, w którym spędza wiele godzin dziennie. Będą umieli rozpoznać smutek i gorszy nastrój, a to pozwoli na bieżąco rozwiązywać drobne i większe problemy.
Rozmowa, szczera, nie zakłócana żadnymi rozpraszaczami, sprawia, że rodzic buduje w oczach dziecka swój autorytet. Jeśli dziecko wie, że ma w swoim rodzicu osobę godną zaufania, która zawsze znajdzie dla niego czas i nie będzie tylko mechanicznie zdania, w razie problemów prawdopodobnie przyjdzie do niego, by się podzielić, ze świadomością, że może liczyć na wysłuchanie i konstruktywną rozmowę.
Rozmowa z dzieckiem – jak to robić efektywnie?
Oto kilka wskazówek, które pomogą przeprowadzić efektywną rozmowę z dzieckiem.
- Interesuj się tym, co robi twoje dziecko – jakich ma kolegów i koleżanki, czym się interesuje, co lubi – ta wiedza pozwoli ci na nawiązywanie dialogu już z całkiem małym dzieckiem.
- Używaj słów i zwrotów adekwatnych do wieku dziecka – czyli ani zbyt infantylnych, ani zbyt skomplikowanych.
- Pamiętaj, że rozmowa polega nie tylko na mówieniu, ale też na aktywnym słuchaniu.
- Nie wygłaszaj monologów, daj też dziecku dojść do głosu raz na jakiś czas, bo inaczej się znudzi i przestanie słuchać.
- Nie lekceważ i nie deprecjonuj tego, co mówi dziecko, nawet jeśli wydaje ci się to mało istotne.
- Inicjuj rozmowy, ale przede wszystkim pozostawaj zawsze w gotowości do rozmowy.
- Rozmawiaj też przy dziecku z najbliższymi. Nawet jeśli ono nie uczestniczy w rozmowie, bo w danym czasie się bawi, czyta itp., to widzi/czuje, że rozmowa jest istotnym elementem codziennego życia.
Dla zdrowia psychicznego dzieci bardzo ważne są też relacje w najbliższej rodzinie: atmosfera w domu, wspólne aktywności, okazywanie sobie troski, zainteresowania, szacunku. Rozmowy ze sobą na różne tematy, wspieranie się. Tu nieoceniona jest postawa rodziców, którzy dają dzieciom przykład i pokazują, jak relacje rodzinne mogą wyglądać.
Rozmawiam z Jankiem codziennie, nie tylko o tym, co było w szkole. Rozmawiamy też o jego uczuciach, obawach, staram się zapewniać go, że zawsze może na mnie liczyć. Mam nadzieję, że w przyszłości, kiedy będzie miał problem, przyjdzie i mi o tym powie. A ja będę potrafiła zauważyć, że coś jest nie tak i w porę zareagować.
