Wyciek danych osobowych — myślisz, że to Cię nie dotyczy? Zagłosowałaś w instagramowym konkursie, zalogowałeś się do ulubionej gry on-line albo szukałaś kodów do jej przejścia? Wystarczy jeden nieostrożny klik, by Twoje dane – login, e-mail czy hasło – trafiły w niepowołane ręce. Coraz częściej stają się one przedmiotem obrotu w tzw. darknecie, czyli ukrytej części internetu, w której działają hakerzy i handlarze skradzionych informacji. Co zrobić, jeśli podejrzewasz, że Twoje dane tam się znalazły? Sprawdź, jak reagować i jak skutecznie się chronić.
Coraz więcej wyłudzeń i oszustw w sieci
Według najnowszego Raportu antyfraudowego BIK, liczba cyberoszustw w Polsce stale rośnie. Z próbą wyłudzenia „na BLIKa” lub „na znajomego z Facebooka” zetknęło się już aż 40 proc. Polaków! Do tego dochodzą coraz sprytniejsze metody – od phishingu (czyli fałszywych wiadomości e-mail podszywających się pod znane instytucje) po spoofing, w którym oszuści podszywają się pod zaufany numer telefonu. Coraz częściej ofiarami padają młodzi internauci, aktywni w grach online i mediach społecznościowych.
Niepokojące są również dane dotyczące wycieków z platform gamingowych – we wrześniu 2025 roku ujawniono ponad 200 tysięcy rekordów z loginami i hasłami graczy. Wielu z nich używało tych samych danych do logowania na innych stronach, co otworzyło cyberprzestępcom drogę do przejęcia ich kont, a nawet całej tożsamości cyfrowej.
Wyciek danych osobowych i co dalej?
Mechanizm wyłudzenia danych jest prosty, ale skuteczny. Klikasz w fałszywy link, logujesz się na spreparowanej stronie lub pobierasz „bezpieczną” aplikację. W ten sposób oszuści przechwytują Twoje dane logowania. Potem trafiają one do darknetu – zamkniętej przestrzeni internetu, w której sprzedaje się skradzione informacje. Hakerzy handlują tam całymi pakietami danych: e-mailami, hasłami, numerami PESEL czy danymi kart płatniczych.
To właśnie adres e-mail często staje się kluczem do dalszych ataków. Jeśli używasz tego samego hasła do poczty, mediów społecznościowych i banku, cyberprzestępca może błyskawicznie przejąć kontrolę nad Twoim cyfrowym życiem. Przejęte konto na Instagramie to tylko początek – dalszym krokiem może być wyłudzenie kredytu lub zakup na Twoje dane.
Czy Polacy chronią swoje dane?
Niestety, mimo rosnącej świadomości, wciąż wielu z nas nie podejmuje żadnych działań po wycieku danych. Z raportu BIK wynika, że 13 proc. osób w ogóle nie reaguje, licząc, że „ktoś się tym zajmie”. Tylko połowa badanych aktualizuje regularnie oprogramowanie, a co szósty użytkownik nie zabezpiecza telefonu hasłem lub odciskiem palca. W efekcie oszustom coraz łatwiej przejąć nasze dane i tożsamość.
Wyciek danych osobowych — jak chronić się przed cyberoszustwami?
Nie musisz być ekspertem IT, by skutecznie chronić swoje dane. Wystarczy przestrzegać kilku zasad:
- Używaj silnych i unikalnych haseł do każdej aplikacji i strony.
- Włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA) – zwłaszcza w poczcie, bankowości i mediach społecznościowych.
- Nie klikaj w podejrzane linki w SMS-ach i wiadomościach.
- Regularnie aktualizuj system i oprogramowanie antywirusowe.
- Zastrzeż dowód osobisty, jeśli podejrzewasz wyciek danych.
- Zgłoś incydent na policję lub do UODO, jeśli Twoje dane zostały użyte bez zgody.
Warto też korzystać z usług takich jak Alerty BIK z monitorowaniem darknetu. Dzięki nim możesz dowiedzieć się, czy Twoje dane znajdują się już w ukrytej sieci. System automatycznie powiadomi Cię o potencjalnym zagrożeniu i podpowie, co zrobić krok po kroku.
Co zrobić, jeśli Twoje dane trafiły do darknetu?
Jeśli otrzymasz powiadomienie o tym, że Twój adres e-mail znajduje się w darknecie – działaj natychmiast. Wyciek danych osobowych — co robić?
- Zmień wszystkie hasła – szczególnie do poczty, banku i mediów społecznościowych.
- Usuń z listy zaufanych urządzeń te, których nie rozpoznajesz.
- Przeskanuj komputer i telefon aktualnym antywirusem.
- Zastrzeż kartę płatniczą lub dowód, jeśli w wycieku znalazły się dane finansowe.
- Zgłoś incydent policji – to ważne w przypadku prób wyłudzeń lub strat finansowych.
Cyberbezpieczeństwo to nie temat zarezerwowany dla specjalistów. W dobie smartfonów, zakupów online i mediów społecznościowych każdy z nas powinien o nie dbać. Zwłaszcza, gdy coraz częściej to właśnie dane są naszą najcenniejszą walutą.
Źródło: Raport antyfraudowy BIK 2025
https://rozwiazania-antyfraudowe.bik.pl/pl/raporty
Zobacz także:
- Jak chronić dziecko w sieci i nie zostać cyfrowym detektywem?
- Jak postępować kiedy staniemy się ofiarą kradzieży danych?
