Koszt wakacji dzieci spędza sen z oczu rodzicom. 10 tygodni wakacji i co najwyżej 4 tygodnie urlopu, przy założeniu, że mama i tata spędzą go osobno, oznacza, że pozostaje aż 6 tygodni, podczas których trzeba dziecku zapewnić alternatywną opiekę i rozrywkę. A ta nie jest tania. Jak wynika z badania „Wakacyjne wydatki na dzieci” przeprowadzonego na zlecenie BIG InfoMonitor, na letnie zajęcia dla swoich pociech rodzice wydadzą średnio 1421 zł. Dla 35 proc. rodzin płatne półkolonie czy wyjazdy to wydatek nie do udźwignięcia. W najtrudniejszej sytuacji są niealimentowane dzieci.
Jeszcze niedawno wiele dzieci spędzało część wakacji na dotowanych przez zakłady pracy koloniach, które najczęściej odbywały się w zakładowych ośrodkach wypoczynkowych nad morzem lub w górach. Chociaż nie były to luksusowe wakacje all inclusive, oferowały dzieciom opiekę i rozrywkę, a rodzicom zapewniały spokój na dwa, a czasem nawet trzy tygodnie. Dziś jednak zarówno zakładowe domy wczasowe, jak i kolonie dla dzieci pracowników to już tylko wspomnienie. Wysłanie dziecka na obóz czy kolonie organizowane przez prywatne biuro podróży stało się poważnym wydatkiem, który nie mieści się w budżetach wielu rodzin. Koszt tygodnia obozu letniego, w zależności od zakwaterowania, dodatkowych atrakcji czy specjalistycznych rozrywek, takich jak żeglowanie czy rajdy rowerowe, waha się od 1 500 do 5 000 zł. – Syn wspominał, że chciałby pojechać na obóz konny, ale blisko 4 tys. zł za 10-dniowy wyjazd to dla nas za dużo. Wolimy przeznaczyć te środki na wakacje dla całej rodziny — mówi pani Danuta, mama dwójki dzieci w wieku szkolnym.
Badanie „Wakacyjne wydatki na dzieci” wykonane na zlecenie BIG InfoMonitor pokazuje, że w tym roku na obóz lub kolonie zdecydowała się co piąta rodzina. Najwięcej dzieci wyjedzie z województwa podkarpackiego (55 proc.) i zachodniopomorskiego (43 proc.). Najczęściej odpowiedź tę zaznaczyli rodzice z dużych i bardzo dużych miast, którzy deklarują, że ich sytuacja finansowa pozwala na oszczędności lub większe wydatki.
Koszt wakacji dzieci — lato w mieście
Alternatywą dla wyjazdów są zajęcia stacjonarne organizowane w szkołach, domach kultury oraz przez prywatne firmy. Korzystanie z bezpłatnych zajęć oferowanych przez gminy czy organizacje pozarządowe zadeklarowało 12 proc. respondentów w badaniu BIG InfoMonitor. 10 proc. rodziców wskazało, że ich dzieci będą uczestniczyć w odpłatnych półkoloniach. – Mamy troje dzieci i 2 tygodnie urlopu. Kolejne 2 tygodnie dziewczynki spędzą na obozie harcerskim. Pozostały czas staramy się zapełnić zajęciami organizowanymi w szkole i domu kultury. Co roku dokładnie sprawdzamy, kiedy rozpoczynają się zapisy, bo miejsca na bezpłatne półkolonie znikają zwykle już w pierwszym dniu ogłoszenia — mówi pan Piotr z Katowic. Taka popularność bezpłatnych zajęć nie dziwi, ponieważ korzystają z nich zarówno rodziny ubogie, które z trudem spinają miesięczny budżet, jak i zamożne, które nie mają żadnych ograniczeń finansowych. Choć komercyjne półkolonie są zdecydowanie tańsze niż kolonie czy oboz, w przypadku zajęć tematycznych, np. kulinarnych czy językowych, koszt tygodniowego turnusu może wynieść ponad 1 000 zł. Półkolonie to również opcja chętniej wybierana przez rodziców młodszych dzieci, które niekoniecznie są gotowe na samodzielny wyjazd.
Koszt wakacji dzieci — wakacyjna skarbonka
Koszt wakacyjnych atrakcji i opieki nad dziećmi nie ma górnego limitu. Rodzice planujący wydatki na ten cel wskazują zarówno brak dodatkowych opłat, jak i wydatki przekraczające 10 000 zł. Średnio na rodzinę przypada 1 421 zł na letnią opiekę i rekreację dla dzieci. Blisko połowa opiekunów planuje przeznaczyć na ten cel od 500 do 1 999 zł, a co piąty od 2 000 do 2 999 zł. Wydatki przekraczające tę kwotę zakłada 13 proc. badanych. Najwięcej wydadzą rodzice w województwie zachodniopomorskim — średnio ponad 2 258 zł, podczas gdy rodziny w województwie lubuskim przewidują średnie koszty wakacyjnych zajęć dla dzieci na poziomie do 500 zł, a na Podlasiu na poziomie 625 zł.
Zdecydowana większość rodziców zauważyła wzrost kosztów. W przypadku kolonii i obozów dla dzieci i młodzieży wynika to z podwyżek pensji wychowawców oraz znacznie wyższych niż rok temu opłat za noclegi i catering. Coraz częściej biura podróży, wzorem ofert dla dorosłych, oferują w podstawowej cenie jedynie „goły” pobyt, a dodatkowe atrakcje, takie jak wycieczki czy specjalistyczne rozrywki, są płatne dodatkowo. – Znaleźliśmy atrakcyjną ofertę kolonii dla syna, ale po rozmowie z agentem turystycznym okazało się, że ostateczny koszt jest wyższy o ponad 1 000 zł! Transport, wycieczka do aquaparku, wesołego miasteczka, a nawet ubezpieczenie dostępne były za dodatkową opłatą — wspomina pani Urszula, mama 10-letniego Mikołaja.
W najtrudniejszym położeniu są dzieci niealimentowane
Zapewnienie letniego wypoczynku dzieciom to duże obciążenie budżetów polskich rodzin, z których niemal co czwarta jest tworzona przez samotnego rodzica z dzieckiem lub dziećmi. – W wielu przypadkach możliwość wysłania dzieci na kolonie zależy od terminowego płacenia alimentów przez rodzica zobowiązanego do ich płacenia. Niestety, dane Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor pokazują, że długi alimentacyjne wciąż rosną – wskazuje dr hab. Waldemar Rogowski, główny analityk BIG InfoMonitor. Ponad 292 tys. rodziców nie reguluje swoich zobowiązań wobec dzieci, z czego średnie zadłużenie wynosi 54 192 zł. Najwięcej, przeciętnie 61 675 zł, zalegają rodzice z województwa mazowieckiego, najmniej — 46 363 zł, z lubuskiego.
W ciągu roku przybyło blisko 1,3 tys. alimenciarzy, a zarejestrowany z tego tytułu zaległy dług wzrósł o 1,22 mld zł, osiągając rekordowy poziom ponad 15,8 mld zł na koniec czerwca tego roku. – Za taką sumę można wysłać blisko 4 mln dzieci na kolonie czy obozy z górnej półki cenowej. Zasądzonych alimentów nie otrzymuje znacznie więcej dzieci, niż opiekunów wpisanych do rejestru BIG. Odzyskanie tych należności mogłoby zapewnić dzieciom niezapomniane wakacje. Niestety, polskie społeczeństwo nie stygmatyzuje takich zachowań na tyle, jak powinno, a presja społeczna często jest jedynym czynnikiem zmuszającym do regularnego płacenia alimentów — dodaje Waldemar Rogowski.
Koszt wakacji dzieci — z rodziną dobrze nie tylko na zdjęciu
Ograniczony budżet i jeszcze bardziej ograniczone możliwości urlopowe rodziców zmuszają ich do corocznej wakacyjnej ekwilibrystyki. Badanie BIG InfoMonitor „Wakacyjne wydatki na dzieci” pokazuje, że w obliczu takich problemów, po raz kolejny sprawdza się powiedzenie, że siła leży w rodzinie. 43 proc. rodziców zaznaczyło, że ich pociechy spędzą przynajmniej część lata u krewnych lub znajomych. Jednocześnie jedna trzecia opiekunów deklaruje, że dzieci zostaną po prostu w domu. Dlaczego? Z danych wynika, że dzieci nie znajdują interesujących zajęć czy wyjazdów (24 proc.) lub nie chcą wyjeżdżać na wakacje bez rodziców (24 proc.). Mieszkańcy wsi (25 proc.) i małych miasteczek (18 proc.) zauważyli, że w ich okolicy brak jest ciekawej oferty dla dzieci i młodzieży. Choć przeciętne miesięczne dochody i wydatki na osobę w gospodarstwach domowych rosną, co piąty rodzic twierdzi, że jego dzieci nie wyjadą z powodów finansowych.
Problemy związane z zapewnieniem dzieciom letniego wypoczynku nie są nowością dla polskich rodzin. Rodzice muszą stawiać czoła wyzwaniom finansowym i logistycznym, starając się pogodzić obowiązki zawodowe z potrzebą opieki nad dziećmi. Mimo to, starają się znaleźć najlepsze możliwe rozwiązania, aby zapewnić swoim dzieciom niezapomniane i bezpieczne wakacje, niezależnie od finansowych i czasowych możliwości. Ostatecznie wspomnienia skoków na sianie czy biegania po łące mogą być równie cenne, jak myśl o egzotycznych podróżach.
