Domowe przetwory to coś, co zaczęłam robić, odkąd ma własny ogródek, a w nim truskawki, maliny, ogórki czy pomidory. Domowe przetwory to dla mnie powrót do dziecinnych lat, kiedy łyżkami wyjadaliśmy dżemy i powidła z domowej spiżarki. Chciałabym powrócić do tych chwil, przygotowując własne przetwory na zimę.
Przygotowywanie domowych przetworów to nie tylko tradycja, ale również sposób na zdrowe odżywianie i oszczędności. Przygotowując własne słoiki wiemy co w nie wkładamy – skąd pochodzą owoce i warzywa i jak były uprawiane. Sami decydujemy o ilości dodanego cukru, który możemy zastąpić miodem lub słodzikiem np. ksylitolem. Domowe kompoty, dżemy, konfitury i galaretki to smak dzieciństwa i dobra alternatywa dla sklepowych słodkości. Domowy dżem z truskawek wspaniale smakuje z domowymi goframi, a powidła śliwkowe to idealny dodatek do tostów na śniadanie.
Domowe przetwory – dlaczego warto?
Tworząc własne przetwory, masz pełną kontrolę nad składnikami, które dodajesz. Możesz wybierać świeże, wysokiej jakości produkty i unikać dodatków chemicznych, sztucznych barwników, konserwantów czy nadmiaru soli. Możesz również dostosować przepisy do swoich preferencji smakowych i dietetycznych. Przetwory wykonane samodzielnie są zazwyczaj znacznie świeższe i smaczniejsze niż te dostępne w sklepach. Dodatkowo, przetwory domowe często zachowują więcej wartości odżywczych niż ich komercyjne odpowiedniki.
Robienie przetworów samodzielnie może być bardzo satysfakcjonujące i kreatywne. Możesz eksperymentować z różnymi smakami, przepisami i kombinacjami składników. To również wspaniała okazja do spędzania czasu z rodziną i przyjaciółmi, wspólnego gotowania i dzielenia się przepisami.
Wykorzystywanie sezonowych owoców i warzyw do wykonywania przetworów pozwala cieszyć się ich smakiem przez cały rok. Możesz przygotować słoiki dżemów, sosów, marynat czy konfitur, aby mieć dostęp do ulubionych smaków nawet poza sezonem.
Z jakich owoców i warzyw robić domowe przetwory?
Sezonowe owoce są idealne do przygotowywania dżemów, dżemów owocowych, konfitur, kompotów czy syropów owocowych. Możesz wykorzystać takie owoce jak maliny, truskawki, jagody, borówki, śliwki, brzoskwinie, gruszki czy jabłka. Co można z nich przygotować? Dżemy i marmolady można robić z różnych owoców, dodając cukier i ewentualnie sok z cytryny. Można również eksperymentować z dodatkiem przypraw, takich jak wanilia czy cynamon. Syropy owocowe są idealne do dodawania do napojów, lodów, naleśników czy deserów. Możesz robić syropy z owoców, dodając cukier i gotując je w wodzie.
Równie dobrym wyborem są warzywa, które można przetwarzać na różne sposoby, takie jak kiszonki, marynaty czy przetwory w słoikach. Ogórki, papryki, marchewki, kapusta czy pomidory są popularnymi składnikami do domowych przetworów warzywnych.
Kiszonki są wspaniałym sposobem na przechowywanie warzyw i zachowanie ich wartości odżywczych. Kapusta, ogórki, rzodkiewki, buraki czy papryka są popularnymi składnikami do kiszenia. Pikle i marynaty to świetny sposób na przechowywanie i przyprawianie warzyw. Ogórki, papryka, cebula, czosnek czy marchewki można marynować w occie, soli i ziołach. Z pomidorów można przygotować różne przetwory, takie jak przecier, koncentrat pomidorowy, sosy do makaronu czy ketchup. Możesz również robić własne sosy BBQ, sosy pikantne czy salsy z różnych składników.
Jak uporządkować domowe przetwory?
Przetwory można przechowywać na półkach lub w regałach w spiżarni. Uporządkowanie domowych przetworów jest ważne. Dzięki temu możemy mieć większą kontrolę nad zapasami, utrzymać porządek w spiżarni i ułatwić znalezienie potrzebnych produktów. Przetwory najlepiej przechowywać w szklanych słoikach z metalowymi wieczkami. Słoiki powinny być czyste i suche przed napełnieniem.
Aby ułatwić sobie wyszukiwanie przetworów, warto je odpowiednio opisać. Ważne jest oznaczenie słoików etykietami z nazwą przetworu i datą przygotowania. Można również uwzględnić inne informacje, takie jak składniki czy przepis. Etykiety, które dostępne są na www.etykat.pl, ułatwiają identyfikację i organizację przetworów.
Przetwory można uporządkować, grupując je według rodzaju. Możesz mieć oddzielne sekcje dla dżemów, marynat, kiszonych warzyw itp. Dzięki temu łatwiej będzie znaleźć odpowiedni przetwór w potrzebie. Podczas organizowania przetworów, zwróć uwagę na rotację. Umieść nowo przygotowane przetwory z tyłu, aby używać najpierw tych, które mają krótszy termin przydatności do spożycia.
Domowe przetwory – 3 wybrane przepisy
Dżem czereśniowy z korzenną nutą
- 1 kg wydrylowanych czereśni
- 1 szklanka brązowego cukru
- 2 łyżki soku z cytryny
- pół laski wanilii
- ¼ łyżeczki cynamonu i ¼ łyżeczki kardamonu
Czereśnie drylować i zasypać cukrem. Dodać pestki wanilii, cynamon i kardamon. Wstawić na ogień, dodać sok z cytryny. Gotować na małym ogniu, aż owoce staną się miękkie. Następnie zmiksować owoce na gładką masę i ponownie zagotować. Przełożyć do słoików i przeprowadzić pasteryzacje czyli gotować słoiki w gorącej wodzie (najpierw w normalnym ułożeniu, potem do góry dnem) 15-20 min.
Jeśli zamierzamy przygotować klasyczny dżem wiśniowy również możemy podkręcić go wanilią lub cynamonem, a nawet dodać kostki czekolady.
Dżem truskawkowy
Składniki:
- 1 kg truskawek
- 800 g cukru
- 2 łyżki soku z cytryny
Starannie umyj truskawki, usuń szypułki i pokrój je na mniejsze kawałki, jeśli są duże. Umieść truskawki w dużym garnku i dodaj cukier oraz sok z cytryny. Delikatnie wymieszaj składniki, aby cukier równomiernie pokrył truskawki. Pozostaw na około 30 minut, aby owoce puściły sok. Postaw garnek z truskawkami na kuchence i rozgrzej na średnim ogniu. Gdy zawartość zacznie się gotować, zmniejsz ogień do minimum i gotuj przez około 45-60 minut, mieszając od czasu do czasu. Pamiętaj, aby nie zagotować dżemu zbyt intensywnie.
Aby sprawdzić, czy dżem jest gotowy, wykonaj test łyżkowy. Nałóż małą ilość dżemu na chłodny talerzyk. Jeśli dżem szybko się ścieli i nie rozpływa się, jest gotowy. Jeśli nadal jest za rzadki, kontynuuj gotowanie przez kilka minut i powtórz test. Gdy dżem jest gotowy, przygotuj czyste słoiki i pokrywki. Wypełnij słoiki gorącym dżemem, pozostawiając około 1 cm wolnej przestrzeni u góry. Dokładnie zakręć pokrywki.
Jeśli chcesz przedłużyć trwałość dżemu, możesz przeprowadzić proces pasteryzacji. Umieść słoiki w dużym garnku, wypełnij go wodą na tyle, aby pokryć słoiki do połowy. Doprowadź wodę do wrzenia i gotuj przez około 10-15 minut. Następnie wyjmij słoiki z garnka i ostudź na stojaku.
Domowe pikle
Składniki:
- 1 kg ogórków gruntowych
- 500 ml octu spirytusowego (9% lub 10%)
- 500 ml wody
- 2 łyżki soli
- 2 łyżki cukru
- 4 ząbki czosnku
- Kilka ziaren pieprzu czarnego
- Kilka ziaren gorczycy (opcjonalnie)
- Kilka gałązek koperku
Dokładnie umyj ogórki i oczyść je z ewentualnych zabrudzeń. Możesz je zostawić w całości lub pokroić na plasterki lub kawałki, w zależności od preferencji. W rondelku wymieszaj ocet, wodę, sól i cukier. Podgrzewaj na średnim ogniu, mieszając, aż sól i cukier się rozpuszczą. Zdejmij z ognia i pozostaw do ostudzenia.
Przygotuj czyste słoiki z pokrywkami. Włóż do każdego słoika po 1-2 ząbki czosnku, kilka ziaren pieprzu i ewentualnie kilka ziaren gorczycy. Umieść ogórki w słoikach, wkładając między nimi gałązki koperku. Następnie zalej ogórki przygotowaną marynatą, tak aby były całkowicie zanurzone. Dokładnie zakręć pokrywki na słoikach, ale nie zbyt mocno, aby powietrze mogło uciekać podczas procesu fermentacji.