Piłka nożna a wychowanie — jakich wartości uczą się dzieci na boisku i poza nim? Kiedy Janek miał cztery lata, pierwszy raz zabrałam go na trening piłki nożnej. Pamiętam, jak biegł z piłką, która była większa niż jego noga, z miną pełną skupienia i sercem gotowym do gry. Dziś, kilka lat później, wiem jedno: piłka nożna dała mu znacznie więcej niż tylko sprawność fizyczną. To szkoła życia. Bo futbol to nie tylko gole i zwycięstwa. To codzienna lekcja wartości, które dzieci zabierają ze sobą na całe życie.
Czy pamiętacie moment, gdy Wasze dziecko po raz pierwszy wykopało piłkę? U nas w domu ta przygoda zaczęła się, gdy Janek miał zaledwie 2 latka. Mały bobas, a już z takim zapałem próbował trafić w bramkę zrobioną z dwóch poduszek w salonie! Kto by pomyślał, że te nieporadne kopnięcia przeobrażą się w prawdziwą pasję, która trwa już ponad 6 lat?
Gdy zapisywałam 4-letniego Janka na pierwsze zajęcia piłkarskie, myślałam głównie o tym, żeby spalił nadmiar energii i nauczył się kilku trików z piłką. Nie spodziewałam się, że futbol stanie się dla niego (i dla mnie!) prawdziwą szkołą życia. Dziś, obserwując go na boisku i poza nim, widzę wyraźnie, że piłka nożna daje mu znacznie więcej niż tylko sportowe umiejętności.
Piłka nożna a wychowanie — praca zespołowa, czyli wszyscy gramy do jednej bramki
„Mamo, podałem Oskarowi, a on strzelił gola!” – tak brzmiało zdanie, które Janek wypowiedział z większą dumą niż gdyby sam zdobył punkty. Ta drobna sytuacja pokazuje esencję pracy zespołowej, którą piłka nożna wpaja dzieciom od najmłodszych lat.
Na boisku każdy zawodnik ma swoją rolę, ale sukces zależy od zgrania całej drużyny. Przypomina mi to trochę nasze domowe obowiązki – kiedy wszyscy się angażujemy, dom lśni czystością w mgnieniu oka! Janek bardzo szybko zrozumiał, że czasem lepiej podać piłkę koledze, który jest na lepszej pozycji, niż na siłę próbować strzelić samemu.
Na boisku nie da się grać samemu. Nawet najlepszy napastnik nic nie zrobi bez podania od kolegi. Dzieci uczą się, że sukces to efekt współpracy. Ta radość z czyjegoś sukcesu, do którego się dołożył, to czysta magia drużyny.
Widzę, jak ta umiejętność przenosi się na inne obszary. W szkole łatwiej pracuje w grupie nad projektami, potrafi słuchać pomysłów innych dzieci i dzielić się zadaniami. Kiedyś podglądałam, jak podczas zadania matematycznego wypracowywali strategię – „Ty zrobisz te przykłady, ja tamte, a potem sprawdzimy razem”. Brzmiało zupełnie jak taktyka meczowa!
Dyscyplina: buty spakowane, zegarek nastawiony
„Mamo, musimy wyjść wcześniej, bo mam rozgrzewkę przed treningiem” – słyszę to od Janka regularnie. I choć czasem uśmiecham się pod nosem, widząc jego pośpiech, to w głębi serca jestem dumna z tej odpowiedzialności.
Treningi 5 dni w tygodniu, mecze w weekendy – nasz kalendarz rodzinny mocno kręci się wokół piłkarskiego harmonogramu. Z początku bałam się, że to za dużo obowiązków dla małego chłopca, ale efekty przeszły moje oczekiwania. Janek sam pamięta o spakowaniu stroju sportowego, pilnuje czasu i coraz lepiej organizuje swój dzień, żeby zdążyć z lekcjami przed treningiem.
Piłka nożna to nie tylko gra, to rytuały. To uczy odpowiedzialności i systematyczności. Ta dyscyplina przekłada się na wszystko – od porannego wstawania (kto ma dzieci w wieku szkolnym, ten wie, jaki to czasem problem!), przez odrabianie zadań domowych, po codzienne obowiązki. „Jak na treningu – najpierw robota, potem przyjemności” – to jego nowe motto, które czasem sama sobie powtarzam, gdy nie chce mi się prasować 😉.
Szacunek: sędzia to nie wróg
„Przepraszam, panie sędzio” – te słowa wypowiedział Janek podczas jednego z meczów, gdy przypadkiem popchnął kolegę z przeciwnej drużyny. Łzy napłynęły mi do oczu – nie z powodu faulu, ale z dumy, że mój syn w ferworze emocji potrafił zachować się z klasą.
Na boisku dzieci uczą się, że nie zawsze wszystko idzie po ich myśli. Sędzia czasem podejmie decyzję, z którą się nie zgadzają, kolega może zawinić przy bramce, przeciwnik zagra zbyt ostro. I co wtedy?
Tu wchodzi szacunek – do innych zawodników, do zasad gry, do autorytetu trenera i sędziego. Pamiętam, jak Janek po jednym z meczów podszedł do przeciwnika, z którym wcześniej się przepychali, i powiedział: „Dobra gra”. Takie momenty rozkładają serce mamy, na kawałeczki.
Porażki: najwięcej uczymy się po przegranej
Chyba najtrudniejszym, ale i najcenniejszym aspektem piłki nożnej jest nauka przegrywania. O ile nasze pokolenie wychowywało się, słysząc „nie bądź beksą”, o tyle dzisiejsze dzieci często są chronione przed porażkami. A przecież życie to nie tylko pasmo sukcesów!
Nie ma nic trudniejszego niż patrzeć, jak twoje dziecko płacze po przegranym meczu. Ale właśnie wtedy dzieje się najwięcej. Uczymy nasze dzieci, że porażka to nie koniec świata, tylko okazja do refleksji.
Pamiętam turniej, po którym Janek wrócił smutny, bo jego drużyna przegrała wszystkie mecze. „Jestem beznadziejny” – powiedział wtedy. Usiedliśmy razem i rozmawialiśmy o tym, że nawet najlepsi piłkarze mają gorsze dni. Wieczorem sam powiedział: „Mama, następnym razem muszę szybciej oddawać piłkę”. Ta umiejętność wyciągania wniosków z porażki, bez obwiniania innych, to skarb.
Dziś, po wielu meczach – wygranych i przegranych – widać, że traktuje je jako element rozwoju. „Mamo, przegraliśmy, ale wiem już, co muszę poprawić” – taka postawa przyda mu się w każdej dziedzinie życia.
Więcej niż sport – to lekcja życia
Często słyszę od innych mam: „Po co te treningi? Przecież i tak nie zostanie Lewandowskim”. I chociaż statystycznie rzecz biorąc, szanse na karierę profesjonalnego piłkarza są niewielkie, to wartości, których uczy ten sport, pozostaną z dziećmi na zawsze.
Kiedy obserwuję Janka na boisku – skoncentrowanego, współpracującego z kolegami, szanującego zasady i radzącego sobie z trudnymi emocjami – wiem, że piłka nożna kształtuje nie tylko jego ciało, ale przede wszystkim charakter.
A poza tym, widzieć radość w oczach dziecka, które właśnie strzeliło gola lub wykonało udane podanie – bezcenne! Nawet jeśli oznacza to dla nas, rodziców, mroźne poranki na boisku, pranie zabłoconych getrów i ciągłe szukanie zagubionych korków 😉.
Z perspektywy mamy widzę, jak bardzo ten sport kształtuje mojego syna. Nie tylko jako małego zawodnika, ale jako człowieka. I za to futbolowi jestem ogromnie wdzięczna.
Czy Wasze dzieci też trenują piłkę nożną lub inny sport? Jakie wartości zauważyliście, że rozwijają dzięki temu? Podzielcie się w komentarzach!
Przeczytaj także:
- Szkoła i treningi — jak to pogodzić?
- Jak pomóc dziecku uwierzyć w siebie?
- Okulary sportowe dla sportowca
fot. otoemocje.art
