Radość ze wspólnie spędzanego czasu to jedno, ale w jaki sposób ten czas spędzać, aby równocześnie stymulować rozwój dziecka. Na pytanie jak kreatywnie wspierać rozwój dziecka, odpowiedź jest bardzo prosta. Zaprośmy je do zabawy! Jak twierdzi psycholog prof. Anna Brzezińska: „Dziecko nie bawi się dlatego, że jest dzieckiem, ale bawi się dlatego, by stać się dorosłym”. Bawiąc się maluch poznaje świat, może wyrażać swoje emocje i oswajać je w bezpiecznych warunkach, uczy się jak komunikować potrzeby, co robić aby osiągnąć cel, nabywa nowych umiejętności.
Radość ze wspólnie spędzanego czasu to jedno, ale w jaki sposób ten czas spędzać, aby równocześnie stymulować rozwój dziecka. Na pytanie jak kreatywnie wspierać rozwój dziecka, odpowiedź jest bardzo prosta. Zaprośmy je do zabawy! Jak twierdzi psycholog prof. Anna Brzezińska: „Dziecko nie bawi się dlatego, że jest dzieckiem, ale bawi się dlatego, by stać się dorosłym”. Bawiąc się maluch poznaje świat, może wyrażać swoje emocje i oswajać je w bezpiecznych warunkach, uczy się jak komunikować potrzeby, co robić aby osiągnąć cel, nabywa nowych umiejętności.
Jak stymulować rozwój mózgu dziecka?
W pierwszych latach życia bardzo intensywnie kształtują się połączenia nerwowe w mózgu. Liczba neuronów pozostaje taka sama przez całe życie, ale zmienia się liczba i rodzaj połączeń między neuronami, zwanych synapsami. Aby synapsy nie zanikały trzeba je stymulować, bo to od nich zależeć będą możliwości intelektualne i społeczne dziecka. Możemy być więc pewni, że każdy czas poświęcony dziecku zaprocentuje w przyszłości. Najczęściej rodzice intuicyjnie stymulują rozwój maleństwa poprzez codzienne czynności, takie jak noszenie dziecka na rękach, mówienie o tym co robią, gaworzenie z dzieckiem, głaskanie, masowanie, zabawa, słuchanie muzyki. Te wszystkie aktywności stymulująco wpływają na rozwój mózgu. Pamiętajmy jednak, aby jednak nie dostarczać dziecku zbyt dużo bodźców. Mózg musi rozwijać się w spokoju.
Stymulowanie rozwoju w zależności od wieku
W zabawie dziecka najważniejszy jest proces a nie końcowy rezultat. Zabawa musi sprawiać maluchowi przyjemność i radość, aby mogło się rozwijać. Bardzo łatwo zauważyć jak zabawa ewoluuje wraz z dorastaniem malucha, wraz z rozwojem jego inteligencji, motoryki i rozwojem poznawczym. Bawiąc się dziecko ćwiczy nowe umiejętności, poznaje świat, przygotowuje się do dorosłego życia. Od urodzenia do około drugiego roku życia dziecko wykonuje czynności, które doskonalą jego nowe umiejętności i ruchy. Manipulowanie przedmiotami, chodzenie, siadanie, turlanie się, raczkowanie, samodzielne jedzenie to aktywności chętnie przez dzieci w tym okresie wybierane. Ważne jest, aby w formie zabawy pobudzać te naturalne czynności. Najlepiej nie pomijając żadnego etapu. Obserwując rozwój dziecka w wieku przedszkolnym zauważymy, że jego zabawach dominuje fantazja i wyobraźnia. Możemy spróbować podsunąć dziecku różne tematy, ale pozwólmy mu mieć decydujący wpływ na scenariusz zabawy. Od około 7 roku życia dziecko chętnie odgrywa realny świat, przyjmując różnego rodzaju role społeczne, zawodowe. Ważne stają się dla niego w tym okresie reguły i w ich oparciu toczy się zabawa. Ten typ zabawy jest bardzo istotny dla rozwoju społecznego dziecka.
Stymulowanie rozwoju dziecka poprzez zabawę
Zabawy z noworodkiem wydają się niemożliwe do przeprowadzenia? Rzeczywiście maluszek bardzo dużo czasu spędza na spaniu lub jedzeniu, ale ma również okresy czuwania. W czasie zabiegów pielęgnacyjnych możemy mówić do niego przyjaznym tonem o tym jakie czynności wykonujemy, możemy gaworzyć z dzieckiem, zachęcać je do wydawania dźwięków. W ten sposób odpowiadamy sobie na pytanie jak wspierać rozwój mowy dziecka. Tego typu bodźce, powodują, że dziecko buduje zasób słów. W okresie niemowlęcym prym wiodą zabawy manipulacyjne. Kiedy dziecko kończy pierwszy rok życia, zaczyna wykonywać czynności, które mają charakter intencyjny, warto wówczas podsunąć mu zabawki edukacyjne. Wspomagamy w ten sposób pamięć dziecka, koncentrację, umiejętność logicznego myślenia. W dalszym okresie rozwoju dzieci chętnie wybierają zabawy konstrukcyjne. Bawią się układankami, klockami. Około drugiego roku życia pojawiają się zabawy tematyczne. Maluchy wchodzą w różne role naśladując dorosłych. Uczą się relacji społecznych, komunikacji, podnoszą swoje kompetencje językowe. Bardzo ważne są zabawy ruchowe. Wspomagają rozwój mięśni, sprawności manualnej, biegania, skakania, oceniania odległości, kierunku, ćwiczą zmysł równowagi.
Zabawki stymulujące rozwój dziecka
Zabawki stymulujące rozwój dziecka nie muszą być wcale skomplikowane, ważne aby uruchamiały jego wyobraźnię. Jak bawić się z noworodkiem zabawkami? Maleńkie dziecko potrzebuje przede wszystkim bliskości rodzica, kontaktu fizycznego, głaskania, masowania, przytulania. Możemy również podsunąć mu książeczki z jednokolorowym obrazkiem, puszczać cichą, przyjemną muzykę. W ten sposób stymulujemy rozwój mózgu, wzroku, i słuchu. Pierwsze zabawy z niemowlakiem związane są z rozwojem umiejętności psychosomatycznych. Turlanie, przekładanie przedmiotów z ręki do ręki, wspomagają rozwój intelektualny, fizyczny, społeczno-emocjonalny dziecka. Aby wspomagać naukę chwytania przydatne będą zabawki, które można ściskać, stukać nimi lub je gryźć. Następnie zabawki manipulacyjne nadające się do sortowania, kręcenia, ciągnięcia na sznurku. Świetne są zabawki i książeczki sensoryczne z wytworzone z różnych faktur. Maluchom, które potrafią samodzielnie siedzieć można zaproponować książki z twardymi stronami. Kolorowe obrazki przyciągają uwagę dziecka, rymowany tekst, który czyta rodzic łatwo wpada w ucho a dodatkowo dziecko może bawić się taką książką bez obawy, że zostanie zniszczona. Doskonałym przykładem są książki leporelo czy personalizowane książeczki dla dzieci z wydawnictwa Modry Słoń. Gry, klocki, zabawki do zabaw tematycznych ucieszą na pewno każdego przedszkolaka.
Ważne jest, aby na każdym etapie rozwoju zapewnić dziecku sprzyjające warunki zabawy, nie ośmieszać go, nie komentować przebiegu zabawy i nie ingerować w nią zbytnio. Ważny jest dla dziecka aktywny kontakt z rodzicem.
