Szacunek do przyrody czy warto go uczyć? Ja uważam, że tak i to od najmłodszych lat. Jeśli małemu dziecku pokażemy, jak dbać o rośliny i zwierzęta, w przyszłości będzie świadomym dorosłym, który dba o środowisko. Najlepszą formą nauki szacunku do przyrody jest obserwacja
Dzieci najlepiej uczą się przez zabawę i obserwację. Dlatego warto stwarzać dziecku warunki do tego, by mogło obserwować zmiany zachodzące w przyrodzie.
Szacunek do przyrody poprzez wycieczki
Wycieczki organizowane w górach czy lasach, to jeden z najlepszych sposobów na pozwanie przyrody i uczenie szacunku do niej. Takie oderwanie od cywilizacji będzie świetną okazją do tego, żeby pokazać maluchom piękno otaczającego świata, a przy okazji nauczyć je podstawowych zasad postępowania. Na takich wycieczkach warto uświadomić maluchom, że las czy łąka jest domem dla zwierząt, których nie należy płoszyć ani im przeszkadzać. Tak samo nie powinno się deptać kwiatów i roślin, a także schodzić z wytyczonych ścieżek.
Dużą uwagę należy zwrócić na problem pozostawiania śmieci, które w niektórych przypadkach mogą być wręcz dużym zagrożeniem. Jeśli wszystkie te wiadomości wplecie się w plenerowy wyjazd to zaszczepi się w dzieciach pasję poznawania przyrody i szacunek dla niej.
Szacunek do przyrody poprzez przykład rodziców
Dzieci są pilnymi obserwatorami. Warto więc je inspirować o świadomych zachowań wobec środowiska. Sami powinniśmy świecić przykładem i przekazywać tę wiedzę dzieciom, dlatego nie śmiećmy na ulicy i w lesie, segregujmy odpadki, podejmujmy odpowiedzialne wybory konsumenckie już w sklepie. Warto, żebyśmy brali razem z dziećmi udział w akcjach sprzątania pobliskich łąk lub lasów, zbierania surowców wtórnych, zbiórkach elektrośmieci. Powinniśmy im uświadomić, że działanie człowieka często ma negatywny wpływ na przyrodę i nauczyć je, jak ten wpływ ograniczać.
Dobrze, żebyśmy własnym zachowaniem pokazywali, dlaczego i jak nie marnować jedzenia, jak jeść lokalnie i zgodnie z kalendarzem pojawiania się sezonowych warzyw i owoców. Uczulajmy dzieci na jednorazowe pojemniki, torebki foliowe, słomki czy plastikowe sztućce, których zadanie jest chwilowe, a odpadem zostają na bardzo długo.
Szacunek do przyrody poprzez obserwację
Zupełnie małe dzieci nie zrozumieją jeszcze takich pojęć jak środowisko naturalne i ekologia. Uczą się poprzez obserwację i naśladowanie. Dlatego, jeśli my będziemy z szacunkiem podchodzić do przyrody, dzieci także będą ją szanowały.
Chodźmy z maluchami do parków, zabierajmy je na wycieczki do lasu, biwakujmy, plażujmy nad rzekami i jeziorami. Podzielmy się z dziećmi swoimi odczuciami – gdy zachwyca nas rześkie powietrze, błękitne niebo czy zapach deszczu, pobudzajmy ich ciekawość, uczmy się razem obserwacji i stawiania pytań. Może się zdarzyć, że po pobycie na przykład w Bieszczadach nasze dziecko będzie z przejęciem opowiadało dziadkom, przytaczając nasze słowa, że zieleń była „niesamowicie soczysta” i z radością raportowało, że widziało „trop dzika”.
Kiedy dzieci będą starsze, pokazujmy, że powinniśmy szanować zwierzęta i rośliny. Nie łamać gałęzi, nie wyrywać roślin, nie deptać mrówek. Pokażmy dzieciom, jak możemy pomóc zwierzętom. W trakcie suszy możecie wspólnie z dziećmi przygotować poidełko dla pszczół. Wystarczy podstawka od donicy, wyłożona kamieniami, patykami, które następnie zostaną zalane wodą. To uczy dziecko empatii do zwierząt.
Szacunek dla przyrody i życia nawet najdrobniejszych jej przedstawicieli okazujemy także wtedy, gdy zamiast zabić pająka, przenosimy go na gazecie za okno czy cierpliwie pomagamy zagubionej w mieszkaniu pszczole bezpiecznie wylecieć na wolność.
Szacunek do przyrody poprzez książki
Dzieci uwielbiają książki o zwierzętach, kosmosie, podwodnym świecie. Na rynku jest wielu godnych polecenia autorów książek, które spełnią oczekiwania dzieci i pozwolą im nie tylko poznawać świat, ale i przyswajać najważniejsze wartości dotyczące przyrody.
Tu przykładem mogą być książki z wydawnictwa Egmont.
„Jak zostać ogrodnikiem. Zeszyt z zadaniami i naklejkami” to książka uwrażliwi dziecko na świat przyrody i pokaże mu, jakie skarby rosną tuż za progiem domu. Dzięki tej książce dziecko pozna rośliny, które rosną w szklarni, rośliny jadalne, a także dowie się, jak zrobić hotel dla pszczół czy jak zrobić kwiat z papieru.
Za pośrednictwem Jurka i Róży, dziecko dowie się wiele ciekawostek na temat pielęgnowania ogrodu. Kolorowe strony zachęcają dzieci do sięgnięcia po książkę. Każdy rozdział poświęcony jest innemu zagadnieniu. Dziecko poznaje najpopularniejsze kwiaty ogrodowe, kwiaty, które można hodować w szklarni. Krok po kroku dowiaduje się jak wyhodować własny słonecznik. Poznaje także rośliny jadalne i sposób ich sadzenia i pielęgnowania. Dowie się również jak zasadzić ziemniaki w torbie czy wyhodować bazylię.
To skarbnica wiedzy dla małych ogrodników. Pokazuje dzieciom, że praca w ogrodzie wymaga nakładu sił, ale kiedy wyrosną kwiaty czy warzywa, przynosi to wiele satysfakcji. Na końcu książki znajduje się miejsce na notatki. Wspólnie z dzieckiem można prowadzić coś na kształt dzienniczka obserwacji.
Przyznam szczerze, że sama z chęcią skorzystałam z kilku podpowiedzi zawartych w książce. Janek z kolei, dzięki tej książce, zupełnie inaczej zaczął patrzeć na nasz ogródek.
Drugą książką z wydawnictwa Egmont, która wspiera wyrabianie w dziecku szacunku do przyrody, jest „Dzień z przyrodą. 101 zadań inspirowanych naturą„.
Ta przepięknie ilustrowana książka to nic innego jak skarbnica pomysłów na zabawy z dziećmi, uczące szacunku do przyrody. Dzięki tej książce dziecko pozna wiele gatunków ptaków czy zwierząt. Pozna owady i ich wpływ na przyrodę, a także dowie się, jakie gatunki zwierząt żyją w nocy. Dzięki szczegółowym ilustracjom i obszernym opisom dzieci mogą poznać nazwy i charakterystykę drzew, ptaków, kwiatów i wielu innych elementów zwierzęco-roślinnego świata.
Książka zawiera zbiór pomysłów na zabawę z dzieckiem, które można swobodnie wykonywać w domu. Wspólnym mianownikiem proponowanych zabaw jest budząca się do życia przyroda. . Zadań znajdziemy tutaj naprawdę dużo, a wiele z nich będzie okazją do kreatywnej zabawy. Standardowe w tego rodzaju pozycjach są wszelkiego rodzaju kolorowanki, labirynty, a także zadania na dokładność i spostrzegawczość.
Bardzo ciekawym elementem książki są kreatywne zadania plastyczne. Jest tu ich cała masa. Dzieci muszą, między innymi, wyciąć muszlę ślimaka, a następnie samodzielnie ją posklejać. Mogą wyciąć obrazki zwierząt i zrobić z nich karuzelę nad łóżeczko. Wśród zadań kreatywnych znajdzie się również koszyczek do własnoręcznego wykonania.
Książka „Dzień z przyrodą” to skarbnica pomysłów na zabawy, które nie tylko zajmą dziecko na długo, ale jeszcze go czegoś pożytecznego nauczą. Na kolejnych stronach książki znajdziemy wiele ciekawych, kreatywnych zadań, które zajmą dziecko i pozwolą rodzicom na chwilę oddechu.
Obie książki z wydawnictwa Egmont to wartościowe pozycje, które zajmą dziecko na długo, a jednocześnie nauczą maluchy szacunku do przyrody. W ciekawy i atrakcyjny sposób poszerzą dziecięcą wiedzę na temat otaczającego je świata roślin i zwierząt.
